Życiorys

Wojciech Marek Książek

(urodził się 25 kwietnia 1956 roku w Świecinie k. Pucka), ukończył Technikum Elektryczne w Wejherowie, polonistykę na Uniwersytecie Gdańskim, studium z pedagogiki specjalnej, studium z zakresu zarządzania oświatą i nadzoru pedagogicznego, studium doktoranckie (z nauk społecznych na ATK w Warszawie). Mieszka w Żarnowcu oraz Gdańsku, gdzie też pracuje.

Uczył od 1980 roku w Zespole Szkół Zawodowych i Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Pucku. W latach 1981-1982 odbywał roczną służbę wojskową w Pile oraz Chełmnie Pomorskim. W latach 1997 – 2001 wiceminister edukacji narodowej (w rządzie Jerzego Buzka, ministrami edukacji byli wówczas: Mirosław Handke – do 2000 roku i Edmund Wittbrodt), odpowiedzialny m. in. za przygotowanie szczegółowych rozwiązań reformy edukacyjnej, redaktor „Biblioteczki Reformy”.

Z „Solidarnością” oświatową jest związany od 1980 roku, od 1989 jej współorganizator na terenie Ziemi Puckiej. Od 1993 roku przewodniczący Sekcji Oświaty Regionu Gdańskiego (powtórnie od 2002 roku – do chwili obecnej), członek Prezydium Zarządu Regionu Gdańskiego, delegat na Zjazdy Krajowe NSZZ „Solidarność”. Odpowiada od 2002 r. m. in. za sprawy organizacji uroczystości Sierpnia 1980 oraz Grudnia 1970. Członek Rady Programowej TVP Gdańsk. Współzałożyciel Regionalnego Forum Edukacyjnego w Gdańsku (1995), Funduszu Stypendialnego im. NSZZ „Solidarność” (2002 – w kilkunastu edycjach przyznano ponad 600 stypendiów utalentowanym uczniom z rodzin niezamożnych), Konkursu „Samorząd przyjazny oświacie” (2003), wojewódzkiego konkursu plastyczno-muzycznego „Polska, moje miejsce, mój kraj”.

Jest autorem szeregu artykułów na tematy edukacyjne oraz książek „Rzecz o reformie edukacji” (2001) i „Rzecz o reformowaniu edukacji, czyli… a to Polska właśnie” (2005). Przewodniczył wydaniu cyklu publikacji nt. edukacji pt. „Biblioteczka reformy” (w latach 1998-2001 ukazało się 40 zeszytów). Jest jednym z redaktorów publikacji krajowej i regionalnej pt. „Jak pomóc nauczycielowi w rozwiązywaniu problemów wychowawczych” (2004), poradnika dotyczącego zasad korzystania ze środków na wspieranie doskonalenia zawodowego nauczycieli (2003), materiałów pomocniczych dla nauczycieli i konkursie szkolnym o losach Polaków na Wschodzie pt. „Katyń, Golgota Wschodu” (2000), z wiedzy o najnowszej historii Polski „Od  Jałty do Gdańska” (2005). Wydawca książki – zbioru 28 wywiadów uczniów z uczestnikami strajków 1988 roku: „W drodze do Wolnej Polski (2007), a także publikacji „Niepokorni nauczyciele. 40 lat oświatowej „Solidarności” Ziemi Puckiej” (2020 r. – wraz z red. Arturem S. Górskim). Pomysłodawca stworzenia i wydania LISTY „Ludzie 1988 roku na Wybrzeżu” (zawiera już ponad 3000 nazwisk uczestników tamtych protestów), tablicy poświęconej czterem ofiarom stanu wojennego w Gdańsku (odsłonięta w 2016 r. na Placu Solidarności). Wspierał publikacjami, organizacją studiów podyplomowych dla nauczycieli na Uniwersytecie Gdańskim (pierwsze w 2000 r.) rozwój edukacji regionalnej (jest członkiem Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego).

Wydał tomik tekstów poetyckich pt. „Ja, Człowiek, czyli rozmowa z cieniem” (1997) oraz dziennik z okresu pobytu w wojsku w latach 1981-1982 pt. „Wojsko, Dostojewski i ja (2006).  Otrzymał wyróżnienie: Fundacji POLCUL (Australia – 1992 r.) za działalność obywatelską, honorowe: „Amicus Educatio” (2004) za działania na rzecz oświaty, Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej (2005).  Na wniosek związków Rodzin Katyńskich został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. 

Za bardzo ważne uznaje sprawy mądrej i powszechnej edukacji, dobrze przygotowującej do znalezienia się na rynku pracy. Akcentuje znaczenie dobrych nauczycieli i dyrektorów w życiu szkół, wagę zadań wychowawczo-patriotycznych, głęboko personalistyczny wymiar szkoły – tu opierając się na doświadczeniu rodzinnym, gdyż ojciec był nauczycielem, a mama bibliotekarką i opiekunem społecznym. Jest orędownikiem szerokiego nauczania edukacji regionalnej uczącej dzieci i młodzież szacunku dla małych ojczyzn jako podstawy kształtowania dojrzałego patriotyzmu. Jest też zwolennikiem solidnej pracy u podstaw, kierowania się zasadą dyskrecji i szacunku do innych, solidarności – także tej przez małe „s”. Opowiada się za patriotyzmem gospodarczym, suwerennością Rzeczpospolitej.

Jego najważniejszym autorem jest Tadeusz Borowski – autor opowiadań oświęcimskich oraz takie książki jak: „Dziady”, „Wesele” i „Mały Książę”. Lubi dobre kino (zgromadził ponad 300 opisanych! filmów z klasyki kina światowego, w tym kolekcję filmów grupy Monty Python) i teatr, grzybobranie, jazdę na rowerze, spacery (nordic walking) nad morzem i w górach. Za ważny drogowskaz uznaje słowa: „Przede wszystkim starać się być człowiekiem” i słowa C. K. Norwida, iż „Ironia jest niezbędnym życia cieniem”. Oczywiście, z umiarem.